O inwestowaniu w złoto wiele się mówi. Eksperci często podkreślają, że to dobra lokata kapitału w trudnych czasach. Jeśli jednak nie wie się, jak rynek złota działa, inwestycja w ten kruszec może okazać się pułapką. Warto zatem bliżej zapoznać się z tym, dlaczego warto inwestować w złoto, jak inwestować w złoto, a także jakie są wady i zalety tego rynku. Czy to naprawdę tak dobre aktywo do lokowania kapitału?
Czy inwestowanie w złoto to dobry pomysł?
Każda inwestycja może przynieść i straty, i zyski. Złoto to jednak bardzo atrakcyjne aktywo z punktu widzenia inwestora. Jest ono cenione od tysięcy lat. Zawdzięcza to swym właściwościom. Jest odporne na działanie kwasów oraz korozję. Jest też dość twarde, a ponadto zwraca uwagę barwą. Co więcej, metal ten jest dość rzadki. Właśnie z tych powodów ze złota bije się monety, a także tworzy biżuterię i ozdoby.
Dziś złoto jest wykorzystywane również w elektronice jako surowiec przemysłowy. Stanowi przy tym aktywo inwestycyjne, które może przynieść właścicielowi spore zyski. Wszystko przez to, że złoto wciąż traktuje się jak pieniądz i jest ono odporne na inflację. Dzięki temu inwestowanie w złoto to atrakcyjny sposób na ochronę kapitału i dywersyfikację portfela, a także zabezpieczenie na czasy recesji. Trzeba jednak mieć świadomość, że inwestycje w złoto mają długoterminowy charakter. Ponadto, wypada też wiedzieć, kiedy lokowanie kapitału w ten kruszec jest opłacalne, a także jak działa ten rynek. No i przede wszystkim należy poznać wady i zalety inwestowania w złoto.
Inwestowanie w złoto – wady i zalety złotego kruszcu
Do najważniejszych zalet inwestowania w złoto należy:
- zachowywanie przez ten kruszec wartości – złoto nie traci na wartości tak jak dobra luksusowe, np. nowe samochody;
- wysoka wartość, przez co jest to dobra metoda lokowania dużego kapitału;
- historia inwestycji w złoto, świadcząca o tym, że długoterminowe inwestycje są opłacalne;
- potencjał kruszcu jako sposobu na dywersyfikację portfela inwestycyjnego;
- zwolnienie złota z podatku VAT i traktowanie go jako waluty;
- stosunkowo łatwy do zrozumienia rynek handlu złotem;
- względne bezpieczeństwo i odporność na negatywne zjawiska na rynku takie jak recesja, dewaluacja, hiperinflacja.
Jeśli chodzi o wady, to najbardziej istotne jest to, że złoto:
- należy traktować jako inwestycję długoterminową – to co jest zaletą, jest jednocześnie wadą, jako że złoto nie nadaje się do inwestycji krótkoterminowych i wymaga zamrożenia kapitału na długi czas;
- ma wahania kursu, co oznacza, że nie zawsze jest dobry moment na to, by w złoto inwestować;
- może wywoływać spore emocje, a to może przekładać się na podejmowanie błędnych decyzji pod wpływem chwili (zarówno w kontekście sprzedaży, jak i zakupu kruszcu);
- musi być przechowywane w bezpieczny sposób, zwłaszcza jeśli zainwestowało się w jego fizyczną formę, co może oznaczać dodatkowe koszty i co może narażać na kradzież;
- może być podrabiane i bywa obiektem zainteresowania oszustów.
Jakie złoto kupować? Złoto w różnej formie
Istnieje kilka sposobów na to, by zainwestować w złoto. Po pierwsze, mamy fizyczne złoto, które najczęściej przybiera formę złotych sztabek lub złotych monet inwestycyjnych. Może to jednak być także biżuteria czy dzieła sztuki. Po drugie, inwestorzy mają dostęp do instrumentów finansowych i papierów wartościowych powiązanych z rynkiem złota. Każde aktywo odznacza się inną charakterystyką, stopniem ryzyka inwestycyjnego i wymaga odmiennej wiedzy, by móc się na danym rynku swobodnie poruszać.
- Złote sztabki inwestycyjne
Sztabki ze złota są sprzedawane w różnych wielkościach – od najmniejszych wartych kilkaset złotych sztabek za 1/10 uncji, przez sztabki o wadze 1 uncji i koszcie kilku tysięcy złotych, aż po sztabki o większej wadze, a zarazem dużo wyższej wartości. Warto pamiętać, że im mniejsza sztabka, tym wyższy koszt każdego grama złota. Lepiej zatem kupować cięższe sztabki, przynajmniej o wadze 1 uncji. Co ważne, sztabki pochodzą od różnych producentów, którzy wydają certyfikaty zaświadczające autentyczność, pochodzenie oraz próbę złota w sztabce. To, kto jest producentem, może mieć wpływ na wartość samej sztabki oraz jej możliwości upłynnienia. Również ewentualne rysy i uszkodzenia mogą mieć znaczenie. Sztabka złota jest dobrym sposobem na przechowywanie dużego kapitału. Zarazem nie da się jej podzielić, a to też rodzi dla inwestora pewne ograniczenia, jeśli chodzi o szybką sprzedaż kruszcu.
- Złote monety inwestycyjne
Złote monety i sztabki są najbardziej do siebie zbliżone, jeśli chodzi o specyfikę rynku. Tu też mamy do czynienia z wieloma producentami. Popularne są takie monety jak Wiedeński Filharmonik (Wiener Philharmoniker), Kanadyjski Liść Klonowy (Maple Leaf), Australijski Kangur (Australian Kangaroo), czy Południowoafrykański Krugerrand. Monety inwestycyjne bite są w dużych ilościach. Są też dość ustandaryzowane. Nie można jednak wykluczyć, że niektóre osoby będą chciały zainwestować w nie ze względów kolekcjonerskich. Wówczas marka i rocznik mogą mieć nieco większe znaczenie. Przede wszystkim liczy się tu jednak próba złota. Monety inwestycyjne ze złota dość trudno podrobić, co jest ich dużą zaletą. Plusem jest także to, że można w nie inwestować stosunkowo niewielkie kwoty, a z upłynnieniem nie powinno być dużych problemów. Dla wielu osób to dobry pomysł na początek przygody ze złotem inwestycyjnym.
- Biżuteria i dzieła sztuki
To coś przede wszystkim dla znawców, ale nie tylko. Ze względu na wartość użytkową czy względy estetyczne, złoto w formie biżuterii i dzieł sztuki może być ciekawym wyborem dla amatorów. Im jednak większa znajomość rynku i wiedza o biżuterii oraz sztuce, tym lepiej. Przedmioty tego rodzaju mogą być atrakcyjnym prezentem, a jednocześnie formą zabezpieczenia kapitału. To interesujące aktywo inwestycyjne dla osób, które nie chcą lub nie mają czasu pilnować aktualnych kursów. Ze względów kolekcjonerskich, złota biżuteria i dzieła sztuki mogą przewyższać wartość samego materiału, z którego obiekty te wykonano. Są też bardziej odporne na wahania cen. Warto podkreślić, że najlepiej kupować tego typu przedmioty u renomowanych jubilerów, dealerów i marszandów.
- Papiery wartościowe i instrumenty finansowe
Inwestycje w złoto to także wszelkiego rodzaju papiery wartościowe, takie jak akcje spółek zajmujących się wydobyciem złota, jego dystrybucją i produkcją. To także fundusze inwestycyjne, ETF, ETC, ETN, kontrakty terminowe i wszelkiego rodzaju inne instrumenty finansowe, które same opierają się na inwestycjach w złoto lub są powiązane z jego notowaniami. Choć złoto jest surowcem dość stabilnym, ryzyko inwestycyjne w przypadku papierów wartościowych i instrumentów finansowych jest odpowiednio wyższe. Wymaga zarazem dużej znajomości rynków finansowych oraz sposobu ich funkcjonowania.
Kwestia oszustów i podróbek a inwestycje w złoto
Ze względu na dużą wartość złota, należy się liczyć z tym, że na rynku obrotu tym kruszcem można trafić na podróbki. Często do ich wykonania służy wolfram, który ma podobną gęstość do złota, a przez to i podobną wagę. Można się zatem spotkać z wolframowymi sztabkami jedynie pozłacanymi na powierzchni. To sprawia, że do wszelkich okazyjnych ofert na złoto należy podchodzić z rezerwą. Cena proponowanego złota nie powinna odbiegać od ceny rynkowej kruszcu. Złoto powinno mieć także odpowiednie certyfikaty i zaświadczenia, aczkolwiek i one mogą być podrabiane. Generalnie należy zatem uważać na zakupy z niepewnych źródeł. Najlepiej kupować złoto na żywo, mogąc je zważyć i zmierzyć (właśnie w tym kontekście łatwiej rozpoznać, czy złote monety to podróbki, czy nie).
Kupowanie i przechowywanie złota
Istnieją dwa sposoby na to, by wejść w posiadanie złota fizycznego. Można je kupić bezpośrednio u dealerów lub producentów (to na przykład Valcambi, Perth Mint czy Heraeus), albo zdecydować się na zakup na rynku wtórnym, czyli na wszelkiego rodzaju giełdach, aukcjach, w komisach i w lombardach, a także w skupach złota. Na rynku wtórnym złoto może być nieco droższe niż u producenta lub dealera. Należy też zachować ostrożność ze względu na wiarygodność sprzedawców i możliwość trafienia na oszustów.
Kiedy się już jednak kupi złoto, należy znaleźć sposób na to, aby móc je w sposób bezpieczny przechowywać. Trzeba się dobrze zabezpieczyć przed ewentualnością kradzieży. Tu pomóc może dealer lub producent – często oferują oni możliwość przechowania złota w atrakcyjnych cenach, aczkolwiek w razie chęci sprzedaży kruszcu, należy się liczyć z pewnymi opóźnieniami. Komfortową alternatywą mogłaby być skrytka bankowa lub skrytka depozytowa, jednakże są problemy z dostępnością tego rodzaju miejsc. Złoto – sztabki, monety, biżuterię – można też trzymać w domowym sejfie. Musi on mieć jednak odpowiedni atest bezpieczeństwa.
Inwestycje w złoty kruszec – szansa na wzbogacenie czy pułapka?
Jeśli przyjrzeć się historii inwestowania w złoto, można by uznać, że na pytanie o to, czy warto inwestować w złoto, należy odpowiedzieć twierdząco. W długim okresie złoto przynosiło zyski i dawało inwestorom zabezpieczenie kapitału w czasach dekoniunktury. Zarazem zdarzali się jednak inwestorzy, którzy na złocie tracili – czasem przez podjęcie decyzji o inwestycji w złym momencie, czasem przez zbyt emocjonalne podejście do niego, a czasem z innych względów. To aktywo jest stabilne i dobrze sprawdza się w roli dywersyfikacji portfela inwestycyjnego. Nie można jednak jednoznacznie doradzić każdemu inwestowanie w złoto. Wady i zalety lokowania kapitału w tym kruszcu, trendy na rynku, dostępne środki własne, aktualna sytuacja finansowa na rynkach – wszystko to może mieć wpływ na opłacalność zakupu złota. Tak jak w przypadku każdej inwestycji, należy się liczyć z możliwością utraty kapitału. Czy złoto może być zatem pułapką? Jak najbardziej. Jednocześnie dla cierpliwego inwestora z dużą wiedzą może to być znakomity sposób na pomnażanie i zabezpieczenie kapitału.